Fotograferen tijdens het gouden uur, oftewel the golden hour, is één van de meest favoriete lichtsituaties van een fotograaf. Dit is het moment waar je samen met de zon de echte creatieve foto’s kunt creëren. Of je nu van natuur of portretfotografie houdt, monochroom of veel met contrasten speelt. Het gouden uur is het moment waar jij met je camera een uniek canvas beeld kunt vormgeven.
Inhoud
Wat is het gouden uur?
Wanneer je het over het gouden uur hebt, spreek je over twee uren op een dag. Het ene uur is in de ochtend en de ander is in de avond. Het gouden uur in de ochtend is het uur na zonsopgang en in de avond is het, het uur voor zonsondergang. Op deze momenten is de belichting uniek omdat de positie van de zon erg laag is ten opzichte van hetgeen dat je fotografeert.
Doordat de zon op dit moment snel daalt of stijgt is het lichtpunt dichter bij je onderwerp. Hierdoor krijg je een zacht diffuus licht, een licht dat meer verspreid is. Dit wordt over het algemeen gezien als het beste licht waarmee een fotograaf kan werken. Het creëert namelijk geen harde schaduwen. Doordat de foto geen harde schaduwen en ook geen felle lichten bevat, liggen de kleuren in de foto dichter bij elkaar. Hierdoor kun je de foto beter bewerken aangezien het dynamische bereik kleiner is. Het nadeel van fotograferen tijdens het gouden uur is wel dat de kleurtemperatuur wel gecorrigeerd moet worden. Nadat je dit gedaan hebt, zul je merken dat je al snel een prachtige foto hebt.
Wanneer is het gouden uur?
Het gouden uur is elk moment van het jaar op een ander tijdstip. Zo gaat de zon in de winter eerder onder dan in de zomer en verandert de positie van de zon ten opzichte van de aarde continue. Hierdoor is het tijdstip van het gouden uur in elk seizoen anders. Ook per locatie in Nederland kan hier verschil in zitten. Mocht je het precieze moment willen pakken, is het verstandig om in de ochtend op pad te gaan. Zodra het licht wordt kun je beginnen met fotograferen. Wil je de precieze tijden per datum inzien? Dan kun je gebruik maken van de volgende website: suntoday.org. Hier kan je ook een aantal dagen vooruit bekijken wanneer het gouden uur bij jouw locatie begint.
Op verschillende manieren fotograferen
Of je nu een portretfoto wilt maken of een ansichtkaart van een landschap: er zijn verschillende manieren om van dit zonlicht gebruik te maken. Hieronder beschrijven wij vijf verschillende mogelijkheden. Uiteraard zijn er veel meer, maar dit zijn de belangrijkste.
Licht van voren
De persoon of het object dat jij fotografeert kijkt rechtstreeks naar de zon. Het gouden uur geeft een warme gloed over de aarde wat weer een warm gevoel geeft aan de afbeeldingen. Doordat de zon laag staat en niet heel fel meer is, kun je gewoon rechtstreeks in de zon kijken. Het kan natuurlijk wel zijn dat het nog net iets te fel is waardoor je een beetje je ogen dicht doet. Dit is een hele makkelijke manier van fotograferen die voor iedereen makkelijk toe te passen is.
Licht van achteren en Silhouette
Plaats het onderwerp voor de zon en je hebt licht van achteren. Dit zorgt voor een warm, zacht, gloeiend effect rondom de persoon die je tijdens het gouden uur fotografeert. Pas voor of na de tijd de kleuren aan en je hebt zonder al te veel werk een prachtige foto!
Een andere variant van deze techniek is de silhouette. Maak het object dat je fotografeert helemaal donker en beweeg daarna je camera naar een punt waar de achtergrond licht is. Zo maak je een silhouette. Doordat de zon tijdens het gouden uur laag is, heb je meer bewegingsruimte om een silhouette te maken. Voeg wat contrast toe in de nabewerking en controleer of hetgeen je vast probeert te leggen compleet donker is. Dan kan het eigenlijk niet mis gaan.
Lens flare in de camera
Een lens flare kan voor komen wanneer licht de lens raakt. Door de rondingen van de lenzen gebeurt dit bij alle apparatuur anders. Hierdoor kan het wat lastiger zijn om een perfect plaatje te creëren. Maar tijdens het gouden uur heb je de zon op de juiste hoogte staan om dit effect goed te creëren. Beweeg de camera terwijl je door de zoeker kijkt, heen en weer totdat je het effect hebt wat je wilt. Vanuit hier kun je nog een paar centimeter elke kant uit bewegen om te zien of je nog een mooier resultaat kunt krijgen. Maak daarna de foto van hetgeen dat je wilt fotografen. Onthoud: maak de complete compositie interessant om naar te kijken en plaats alles in de juiste hoeken.
Vanuit een hoek verlicht
Een plaatje met een halo om een deel heen, wordt ook eigenlijk altijd via een lage zon gedaan. Door laag te fotograferen en je object tegen een donkere achtergrond te plaatsen kun je door te draaien, dit effect krijgen. Draai de camera of de persoon totdat er op een deel wat licht komt maar houdt de achtergrond donker. Denk bijvoorbeeld aan een hond of kat waar de kop van achteren verlicht is, maar waar de achtergrond wel donker is. Dit is een lastige om voor mekaar te krijgen maar zeker de moeite waard om eens te proberen.
Tips voor fotograferen tijdens het gouden uur
Wanneer je op pad gaat tijdens het gouden uur zijn er een aantal dingen waar je rekening mee moet houden. Je hebt uiterlijk twee uurtjes de tijd dus een goede voorbereiding is vaak al het halve werk.
1. Bereid je goed voor en vertrek op tijd
Camera, check! Batterijen, check! Controleer of al je spullen klaar staan om te gaan. Bekijk een dag van tevoren uit je raam wanneer de zon ongeveer opkomt of onder gaat. Kijk gelijk ook hoe de zon beweegt zodat je hier rekening mee kunt houden. Een uur is zo voorbij, dus alle tijd die je er vooraf insteekt is mooi meegenomen. Stel de camera dus goed in met een volle batterij en een lege SD kaart.
Of de locatie nu ver weg is of niet: vertrek op tijd! Het kan namelijk zijn dat het licht al iets eerder mooi is. Op dit moment kan je gelijk ook even wat test shots doen en je instellingen correct instellen. Wanneer je dit niet doet kan het zo zijn dat je maar een paar foto’s hebt die gelukt zijn omdat je voornamelijk met je camera aan het knoeien was.
Nog iets wat belangrijk is om in de gaten te houden zijn wolken. Wanneer je een mooie zonsondergang wil hebben zijn wolken funest. Tegelijk kunnen ze soms ook het effect juist versterken. Controleer daarom goed vooraf wat er met het weer gebeurt. Komen er een aantal wolken voorbij? Geen probleem, maar mochten het er veel meer zijn dan heeft het eigenlijk geen zin om nog op pad te gaan.
2. Witbalans vooraf en achteraf wijzigen
Doordat je met een warme gloed foto’s schiet, zullen de afbeeldingen met een te warme kleur in de camera binnenkomen. Hierdoor zul je dit vooraf of achteraf moeten aanpassen. Mocht je de witbalans in de camera kunnen instellen, kan je het tijdelijk op bewolkt zetten. Dit lost het grootste probleem vanzelf op waardoor je het resultaat beter kan beoordelen. Achteraf kun je dan alsnog alles wijzigen tijdens de bewerkingen. Een eigen custom witbalans instellen heeft vooraf geen zin. De kleuren wijzigen zo snel dat je teveel instellingen steeds moet wijzigen. Vandaar dat iedereen dit ook het liefst achteraf in bijvoorbeeld Lightroom wijzigt.
3. Groot diafragma voor bokeh effect
Ook bij deze soorten fotografie kun je met bokeh een prachtige achtergrond vormen. Zet je lens dus op een zo laag mogelijk F cijfer en laat de zon verder zijn werk doen. Let er alleen wel op dat hetgeen wat je scherp wilt hebben, scherp is. Lukt dit je niet? kies dan voor een kleiner diafragma, oftewel een grotere F-waarde.