De regel van 500, ook wel 500 rule genoemd in fotografie, heb je waarschijnlijk nog nooit van gehoord als je geen nachtfotografie doet. Maar er komt een moment dat ook jij deze regel in jouw fotografie kunt toepassen. In dit artikel leggen we uit wat de 500 regel is en hoe je het kunt toepassen in jouw nachtfotografie.
Wat is de regel van 500?
De regel van 500 is een berekening om de sluitertijd van jouw camera te bepalen. Hierdoor krijg je een goede belichting van de sterren en de melkweg. Daarnaast kun je sterrensporen in een foto vermijden. De sterren bewegen continue. Soms vind je het leuk om dit bij sterrenfotografie vast te leggen, maar vaak wil je dit beeld juist voorkomen. Je wil puntjes in de hemel zien in plaats van witte lijnen. En dat is waar de 500 rule van pas komt. Met deze regel bepaal je de sluitertijd die je maximaal kunt nemen om elke beweging van de sterren weg te nemen. Zo kun je dus zonder dat er beweging zichtbaar is toch mooie foto’s schieten.
De 500 rule in fotografie gebruiken
De 500 regel is een relatief simpele techniek om toe te passen. Je stelt je sluitertijd in, past je diafragma en ISO hierop aan en je kunt fotograferen. De formule die hieraan vast zit is alleen wel wat lastig waardoor het soms even uitzoeken is hoe het werkt. Maar wees gerust: we leggen het in dit artikel uitgebreid uit. We beginnen eerst met de formule.
Belichting=500/(CF*BPA)
Het lijkt een lastige formule, maar met enige uitleg wordt het al een stuk makkelijker. De uitkomst is altijd de belichting. Dit is de sluitertijd die je maximaal kunt gebruiken om de sterren zonder forse beweging vast te leggen. De CF is de cropfactor van je lens. Bij een full frame is dit gewoon 1 en hoef je deze dus niet te gebruiken. Maar bij een Canon APS-C is dit 1,6 en bij Nikon APS-C 1,5. De BPA is de brandpuntsafstand van jouw lens. Wanneer je dus een full frame camera hebt en op 24 milimeter fotografeert is de formule: 500/(1*24). En dat komt uit op 21. Bij een Canon APS-C wordt het afgerond 13 en bij Nikon afgerond 14. Om het voor elke soort camera nog duidelijker te maken leggen we het hieronder nog even per camera onderdeel uit.
Full frame camera regel van 500
De regel van 500 is bij een full frame camera erg simpel. Dit komt voornamelijk aangezien de crop factor 1 is en je deze berekening dus niet hoeft e doen. De berekening wordt dus 500 / BPA. Als je een 24-70 mm lens hebt moet je kijken waar je deze bij het fotograferen op hebt staan. Wanneer hij op 35mm staat gebruik je voor de brandpuntsafstand 35. Zet je hem op 50mm, dan is het 50. In dit voorbeeld nemen we als brandpuntsafstand 50mm. De berekening wordt dus in dit geval 500/50 wat uitkomt op 10 seconde. Je kunt dus maximaal 10 seconde gebruiken zonder dat er beweging zichtbaar wordt.
Regel van 500 voor Canon APS-C
Zoals hierboven al gezegd heeft de Canon APS-C een crop factor van 1,6. Aangezien je met deze crop factor rekening moet houden wordt het verhaal wel een stuk lastiger dan een Full frame sensor. Het is belangrijk dat je de cropfactor van jouw lens eerst vermenigvuldigd met jouw brandpuntsafstand van je lens. Heb je een 24-70 mm lens en zet je deze op 50mm? Dan zul je dus eerst 1,6 keer 50mm moeten doen. Dit komt uit op 80. Daarna moet je 500 delen door de uitkomst, in dit geval 500/80 wat uitkomt op 6,25 seconden. Je zult dus maximaal 6 seconde moeten gebruiken om te zorgen dat jouw beeld goed scherp wordt.
500 rule bij Nikon APS-C
De 500 rule kun je ook bij een Nikon APS-C gebruiken. Maar aangezien deze een crop factor hebben van 1.5 zul je het hiermee moeten vermenigvuldigen. We nemen hetzelfde voorbeeld als de full frame en Canon. Wanneer je een 24-70 mm lens dus op 50mm zet zul de 50mm moeten vermenigvuldigen met 1.5. Dit komt uit op 75. Daarna moet je 500 delen door de uitkomst wat in dit geval 500/75 is. Dit komt afgerond uit op 6,7 seconden. Ook bij de Nikon kun je dus bij dit voorbeeld het beste 6 seconde gebruiken om een scherp beeld te krijgen. Maar met 7 seconde kom je er waarschijnlijk ook nog wel mee weg.
Basis instellingen 500 regel
Nadat je de berekening van de 500 regel voor fotografie hebt gedaan heb je de basis instellingen te pakken. Houdt er rekening mee dat het niet perfect is. Het kan dus zomaar zijn dat je nog wat dingen moet aanpassen voordat je het gewenste resultaat bij jouw foto krijgt. Je hebt namelijk ook te maken met lichtvervuiling. Daarnaast kan het zijn dat er een waas of wolken in de lucht hangen of dat er andere dingen in de lucht aan de hand zijn. Dit zijn allemaal dingen die op jouw berekening invloed hebben.
Instellingen met de standaard lenzen
Heb je geen zin om allemaal berekeningen te maken? Dan ben je hier op het juiste adres. We hebben voor zowel de full frame, Nikon als de Canon de meest standaard brandpuntsafstanden alvast beschreven. Zo kun je deze instellingen als basis gebruiken. Het kan nog steeds zijn dat je één of twee seconden lager moet inzetten om geen beweging te krijgen. Dit is echt afhankelijk van de situatie waar je in bent en de afmetingen van jouw lens. Daarnaast kan de afronding van het cijfer hier ook invloed op hebben. Gebruik dit dus als basis, kijk hoe de foto is geworden en maak daarop dan de laatste aanpassingen. Hieronder vind je een overzicht van de meest voorkomende lenzen en de sluitertijden die hierbij horen.
| Lens brandpuntsafstand | Full-frame camera | Nikon APS-C 1.5 | Canon APS-C 1.6 |
| 14 mm | 36 sec | 24 sec | 22 sec |
| 16 mm | 31 sec | 21 sec | 20 sec |
| 20 mm | 25 sec | 17 sec | 16 sec |
| 24 mm | 21 sec | 14 sec | 13 sec |
| 35 mm | 14 sec | 10 sec | 9 sec |
| 50 mm | 10 sec | 7 sec | 6 sec |
| 70 mm | 7 sec | 5 sec | 4 sec |
| 85 mm | 6 sec | 4 sec | 4 sec |
| 135 mm | 4 sec | 2 seconden | 2 seconden |
| 200 mm | 3 sec | 2 seconden | 2 seconden |
Waar kun je dit toepassen?
Zoals eerder in het artikel al uitgelegd kun je dit gebruiken bij het fotograferen van sterren. Dit is ook hetgeen waar het het meest wordt gebruikt. Maar er is natuurlijk veel meer in de nacht te fotograferen dan dit alleen. Ook als je een mooie locatie fotografeert in de nacht waar een deel van de sterren zichtbaar is blijft deze berekening van toepassing. Op deze website hebben we meerdere artikelen geschreven over het fotograferen in de nacht. Mocht je hier meer over willen weten kun je deze even lezen. In combinatie met deze tips en de regel van 500 kun je hier waarschijnlijk ook nog mooiere en vooral scherpere foto’s creëren.
Een voorbeeld van zo’n onderwerp is natuurlijk de maan fotograferen. Hoewel de maan natuurlijk best fel is wordt dit regelmatig gecombineerd met sterren. Daarnaast is dit ook een onderwerp dat gecombineerd kan worden met meteoren fotograferen. En bij beide onderwerpen is de 500 rule ook erg belangrijk. Ook het fotograferen van de melkweg is een onderwerp waar je deze regel veel toepast en zo zijn er natuurlijk nog veel meer onderwerpen op te noemen. Probeer het allemaal uit en kijk waar je de regel wel moet toepassen en waar je ook zonder een goed beeld kunt creëren. De regel blijft natuurlijk een hulpmiddel, maar is zeker handig om te onthouden voor die ene keer dat je het nodig hebt. Het bespaart je namelijk ontzettend veel tijd en uitzoekwerk voor het kiezen van de juiste sluitertijd.
Conclusie
De regel van 500 voor fotografie is een handige regel om te onthouden. Je kunt het bij elke stijl van nachtfotografie toepassen en het scheelt je veel uitzoekwerk. De 500 rule is wel even wennen aangezien de berekening best lastig kan zijn. Maar wanneer je vaker van dezelfde lens gebruik maakt zal ook dit steeds makkelijker worden aangezien de sluitertijd in dit geval niet veranderd. Of je nu één keer deze techniek toepast of heel vaak naar buiten gaat in de nacht. Het is naar onze mening een handige regel om te onthouden en in deze situaties toe te passen. En hoe vaker je het gebruikt, hoe logischer de 500 regel natuurlijk wordt.
