Krijg jij het altijd voor elkaar om direct perfecte sluitertijd te kiezen? Wij niet, maar toch is het wel belangrijk om dit snel te kunnen. Sluitertijd is namelijk één van de belangrijkste instellingen om te weten als fotograaf. Kort gezegd is dit de tijdsduur dat je camerasensor aan licht wordt blootgesteld. De cameraspiegel gaat de tijd die jij instelt omhoog om het licht van de ruimte binnen te laten. Zodat de foto die je aan het maken bent langzaam of juist heel erg snel lichter wordt. Hoe eenvoudig dit ook klinkt, de sluitersnelheid heeft een enorme invloed op hoe je afbeeldingen worden weergegeven.
In dit artikel behandel ik zeven van de belangrijkste tips om de sluitertijd te begrijpen en telkens weer de best mogelijke instellingen voor uw foto’s te kiezen.
6 tips voor beste sluitertijd kiezen
1) Begrijp hoe sluitertijd betrekking heeft op belichting
Het belangrijkste wat sluitertijd doet is je foto’s helderder of donkerder te maken. Het beïnvloedt de belichting, de hoeveelheid licht die je in de foto vastlegt. Je kunt dit vergelijken met een regenbui. Wanneer jij door deze bui moet gaan rennen zijn een paar seconden niet heel erg. Maar wanneer je dit voor een paar minuten moet doen weet je zeker dat je doorweekt op je eindbestemming komt. Dit is niet veel anders dan wat er gebeurt in de fotografie. Een lange sluitertijd waarbij je sensor voor een lange tijd aan het licht wordt blootgesteld betekent dat je foto helderder wordt. Een korte sluitertijd betekent dat je veel minder licht vastlegt, omdat je sensor niet lang wordt blootgesteld. Waardoor je foto dus donkerder wordt.
De helderheid van een foto is dus afhankelijk van hoe lang je camerasensor de wereld ziet. Hieronder zie je een voorbeeld. Aan de linkerkant is de sluitertijd, in het Engels ook wel shutter of shutterspeed genoemd, een lange tijd. Terwijl de rechter juist een korte tijd is.
2) Waarom noemen we het sluitertijd?
Wanneer je begrijpt waarom iets een bepaalde naam heeft, ga je het ook meer begrijpen. Zo is het ook bij deze term. Een fysiek “sluitergordijn” bevindt zich voor je camerasensor en blokkeert het pad van het licht. Wanneer je een foto maakt, beweegt het sluitergordijn uit de weg en laat het licht je camerasensor raken.
Hoe lang raakt het licht je camerasensor? Dat is de sluitertijd. Dus de technische definitie van sluitertijd is: De tijdsduur dat je camerasensor (of film) aan licht wordt blootgesteld.
3) Vind je bereik van beschikbare sluitertijden
Elke camera heeft een reeks sluitertijden die je kunt instellen. Je camera kan bijvoorbeeld opnamen van 1/4000 seconde tot 30 seconden vastleggen.
Om dit in te stellen, moet je naar de handmatige modus (M) of sluitertijd voorkeuze stand. Op de meeste camera’s is dit aangeduid als “S” of “Tv”. Wanneer je deze hebt gevonden kan je de instellingen op verschillende manieren aanpassen. Het makkelijkste is om het zwarte scrollwieltje te draaien dicht bij de knop om foto’s te maken. Mocht dit niet lukken kun je altijd je handleiding raadplegen.
Als je een helderdere foto wilt, gebruik je een langere sluitertijd. Het hoeft ook niet helemaal tot 30 seconden te duren. Zelfs iets van 1/100 seconde of 1/25 seconde werkt meestal goed en geeft je een helder genoeg foto. Elke situatie is anders en heeft ook een andere instelling nodig. Hier zijn enkele veel voorkomende camera’s op de markt en het bereik van sluitertijden die ze toestaan:
- Nikon D850: 1/8000 seconde tot 30 seconden
- Canon 5D Mark IV: 1/8000 tot 30 seconden
- Sony A7R III: 1/8000 tot 30 seconden
- Nikon D3400: 1/4000 tot 30 seconden
- Canon Rebel T6: 1/4000 tot 30 seconden
- Sony A6000: 1/4000 tot 30 seconden
Die reeksen zijn over het algemeen grotendeels gelijk. En om eerlijk te zijn, zal je zelden meer willen of nodig hebben. Zelfs camera’s met 1/4000 tot 30 seconden zijn genoeg voor de meeste doeleinden.
4) Sluit geen belichtingstijden uit
Waarom kunnen camera’s zoveel verschillende sluitertijden gebruiken, van 1/8000 tot 30 seconden? Het eenvoudige antwoord is dat sommige scènes helderder zijn dan andere.
Als je kampeert onder de volle maan, zal het behoorlijk donker zijn voor fotografie. Je zult niet veel licht hebben om mee te werken. In dat geval is een lange sluitertijd zoiets als 15 seconden of 30 seconden erg handig. Het kan zelfs nodig zijn als je een foto wilt die licht genoeg is.
Andere gevallen zullen precies het tegenovergestelde zijn. Als je foto’s maakt op een heldere, zonnige dag, moet je sluitertijden gebruiken van meer dan 1/500 seconde of 1/1000 seconde. Dit is natuurlijk wel afhankelijk van het effect wat je wil bereiken. Het licht wordt namelijk niet alleen door de sluitertijd bepaald, maar ook door de iso en het diafragma. Maar meestal is dit de manier om te voorkomen dat een “overbelichte” foto wordt vastgelegd.
Het is duidelijk dat het regelen van de helderheid een belangrijke reden is om je sluitertijd te bekijken. Maar het is niet de enige reden. Je moet ook letten op bewegingsonscherpte. Als je een langere sluitertijd hebt en je wilt een foto maken van iets wat beweegt zal je de scherpte verliezen. Dit komt omdat beweging dan zichtbaar wordt gemaakt op de camera.
5) Gebruik bewegingsvervaging verstandig
Deze tip zal niet als een verrassing komen. Stel dat je een sluitertijd van 1/2500 seconde gebruikt. Je sluiter opent en sluit sneller dan een oogwenk. Wat gebeurt er dan als je foto’s neemt van een snel bewegend onderwerp? Het zal volledig bevroren lijken.
Met een korte sluitertijd ziet je camerasensor de wereld niet lang genoeg om beweging waar te nemen. Zelfs zeer snelle onderwerpen, dingen zoals auto’s of vliegende vogels zullen bevroren lijken als je sluitertijd snel genoeg is.
Dit is de reden waarom veel sport- en natuurfotografen zich houden aan zulke korte sluitertijden: 1/500 seconde, 1/1000 seconde, 1/2000 seconde enzovoort. Als je onderwerp snel beweegt, is dit de enige manier om een ​​scherpe foto te maken.
Iedereen die scherpe foto’s wil zonder bewegingsonscherpte, zou zich moeten bekommeren om de sluitertijd. Op winderige dagen, waar gras en bladeren rond waaien, is het niet altijd eenvoudig om de juiste sluitertijd te vinden om een ​​scherpe foto te maken.
Sluitertijd kiezen: Gebruik een statief
Een laatste punt: als je fotografeert in donkere omstandigheden, waar je een lange sluitertijd nodig hebt om felle foto’s te maken, gebruik dan een statief. Met een goed statief maakt camerabewegingen helemaal niets uit, omdat je camera volledig stil is.
Dit wordt ook altijd toegepast bij landschapsfotografie. Op deze manier kan jehet hele sluitertijd bereik van je camera gebruiken van 1/8000 tot 30 seconden zonder dat je je zorgen hoeft te maken over camerabewegingen.
Toch is dit niet allemaal perfect. Als het onderwerp beweegt, wordt die beweging nog steeds weergegeven in een foto, ongeacht hoe stabiel je camera is. Een statief garandeert dus niet altijd een scherp beeld. Maar als je er een gebruikt, weet je tenminste dat je geen extra waas aan de foto toevoegt. Het enige dat je hoeft te doen is een korte sluitertijd kiezen om elke beweging in de scène zelf te bevriezen.
6) Vergeet de creatieve kant van fotografie niet
Bewegingsonscherpte is niet altijd een slechte zaak. Soms is het geweldig. Bekijk bijvoorbeeld de onderstaande foto met sluitertijd van 30 seconden.
Door een sluitertijd van 30 seconden te gebruiken wordt bij het fotograferen van de zee het water wazig waardoor het bijna mist lijkt. Dat komt door de sluitersnelheid, die zo lang was dat een golf de tijd had om tijdens de belichting in en uit te spoelen. Het resultaat? Een foto met een prachtig mooi effect.
Bewegingsonscherpte is een geweldig artistiek hulpmiddel waar jij je creativiteit in kwijt kunt. Dit kun je niet alleen toepassen op de zee. Alles wat beweegt watervallen, wolken, bladeren kun je deze techniek met een lange sluitertijd op uitproberen.
Je kan ook bewegingsonscherpte gebruiken om met je onderwerp te schuiven, waardoor strepen door de achtergrond gaan. Dit kan een goede manier zijn om te suggereren dat je onderwerp beweegt, terwijl je het nog steeds zo scherp mogelijk vastlegt. Een goede sluitertijd voor dit soort dingen is meestal ongeveer 1/15 seconde, tenzij je te maken hebt met extreme bewegingen (zoals autoraces). Als je dit effect wilt gebruiken, is het echter de moeite waard om een ​​paar verschillende sluitertijden uit te proberen.
Perfecte sluitertijd kiezen
Wanneer je dit samen met diafragma, ISO en scherpstellen leert heb je de belangrijkste technische onderdelen van fotografie onder de knie. In het begin is het ook zeker geen schaamte om je camera de sluitertijd voor jou te laten kiezen. Maar kijk dan wel welke keuze je camera maakt. Zo begin je het steeds sneller te begrijpen. Veel beginners starten in de volledig handmatige modus omdat ‘dat is wat de profs gebruiken’ en dan snel in slechte gewoonten vervallen. Wanneer je de perfecte sluitertijd leert, doe de dingen dan langzaam en doelbewust in plaats van met je hoofd in het diepe te duiken. Een professional heeft namelijk ontzettend veel tijd genomen om alleen dit kleine stukje goed te beheersen.
Gelukkig ken je nu de basis en kun je dit oefenen tot je het steeds meer begrijpt. En wanneer je dit alles door hebt ben je al een groot stuk op weg om in manual je foto’s te schieten.
