Extreme sportfotografie is weer een totaal andere tak van fotografie dan bijvoorbeeld architectuurfotografie. Wanneer je extreme sporten gaat fotograferen heb je te maken met mensen. Vaak zie je wel gebouwen in de achtergrond maar de focus is op de prachtige stunts die gedaan worden. Vaak gebeuren deze trucs in een rap tempo en is het moeilijk om een moment opname vast te leggen. Hoe zorg je er voor dat je precies op het juiste moment klikt en de sprong op de foto zet?
Het is goed om je van te voren te verdiepen in hoe een truc eruit zou moeten zien. Zo weet je namelijk waar je ongeveer op moet letten bij het fotograferen. Het belangrijkste is dat je weet wat je fotografeert. Als je nog nooit eerder extreme sporten hebt gefotografeerd kan het fotograferen van deze tak er heel makkelijk uitzien. Maar vergis je hier niet in: deze vorm van fotografie is namelijk echt een uitdaging. Dit heeft er mee te maken dat sportfotografie onvoorspelbaar is. Des te meer is dat het geval bij extreme sporten. Hieronder lees je een aantal tips waar je op moet letten bij het fotograferen van extreme sporten om deze onvoorspelbaarheid tegen te gaan.
1. Extreme sportfotografie: Ken de Sport
Zoals hierboven al deels beschreven is, is het belangrijk dat je de sport kent. Is dit niet het geval? Dan zal het moeilijker worden om de resultaten te krijgen die de sporter graag wil zien. Doe daarom vooraf onderzoek naar de sport die je op de foto wilt zetten. Er zijn tegenwoordig genoeg websites met informatie te vinden. Lees dit eens door en vraag iemand iets uit te leggen over hetgeen wat er gaat gebeuren. Ga naast deze informatie ook op zoek naar foto’s die al bestaan van deze extreme sport. Zo kun je gelijk zien hoe andere fotografen deze tak van sport vastleggen. Uit wat voor soort hoek is het gemaakt? Misschien kun je er zelfs achter komen met welke lenzen de foto’s zijn gemaakt. Uiteraard is het ook belangrijk om te letten op belichting: hoe zijn de foto’s belicht en hoe kun je dit zelf nabootsen?
Voordat je daadwerkelijk de foto’s kunt gaan maken die je wilt hebben is het aan te raden om eerst te bedenken hoe je het eruit wilt laten zien. Een risico van extreme sporten fotograferen is dat de persoon waar je een foto van maakt zelf letsel op kan lopen. Hij of zij doet namelijk allemaal stunts speciaal voor de mensen of voor jou als fotograaf. Wees dus paraat met je camera om de sporter gelijk op de foto te zetten.
2. Extreme sporten fotograferen vanuit een lage hoek
Een goede tip bij extreme sportfotografie is dat een foto vanuit een lage hoek er mooier uitziet, uitzonderingen natuurlijk nagelaten. Dit komt omdat je dan hoogte toevoegt aan de foto waardoor het geheel er nog spectaculairder uitziet dan het al is. Wanneer je de mogelijkheid krijgt om vooraf de locatie te scouten kun je het beste kijken naar welke hoeken het mooiste zijn. Vanuit deze hoeken kun je dan beginnen met fotograferen en daarna uitwijken naar mogelijk mooiere plekken.
Wanneer je een verhaallijn aan de foto’s wil toevoegen zijn er drie punten die je in ieder geval op de foto moet hebben: het moment dat ze beginnen, waar de truc plaatsvindt en waar ze landen. Zonder deze drie foto’s heb je geen context en dus ook geen verhaallijn. Een persoon in de lucht vertelt niks over het evenement. Het laat niet zien of er maar twee personen of honderden mensen bij waren en ook niet of de persoon het gehaald heeft. Voorkom dit en fotografeer al deze punten samen met het geheel eromheen.
Wanneer je het over hoeken hebt is het ook goed om te weten vanuit welke hoek de persoon in kwestie komt. Wanneer het gezicht niet jouw kant op komt zul je een andere positie moeten zoeken. Je wil namelijk geen foto van de achterkant hebben. Bij een goede foto moet je bij wijze van de sporter in de ogen kunnen kijken. Zodra het gezicht en de uitdrukking zichtbaar is, is de foto al veel beter dan wanneer dit niet het geval is. Kijk dus vanuit welke hoek er gereden wordt en zorg dat je er op het juiste moment bij bent.
Van bovenaf
Heb je een mogelijkheid om een Drone te gebruiken en is dit hier toegestaan? Dan kun je ook met de Drone van bovenaf foto’s maken. Dit geeft weer een compleet ander beeld en kun je vaak prima combineren met het shot van onderen. Zorg er wel voor dat alles veilig gaat en laat iemand anders de Drone besturen en mogelijk zelfs de Drone foto maken. Dan kun je zelf focussen op de foto vanuit een andere hoek waardoor je het geheel gelijk van meerdere hoeken vast kan leggen.
3. Niet voelen maar denken
Wanneer je in de top rang van de extreme sporten bent kan het zo voorkomen dat een truc maar 1 seconde duurt. Dit betekent dat wanneer jij nog scherp moet stellen je al te laat bent. Deze shots moet je van te voren plannen. Het gaat om jezelf vertrouwen en precies op het moment voor de actie een foto nemen. Dit kan de laatste keer zijn dat jij de kans hebt om dit te fotograferen. Extreme sportfotografie is om deze reden ook erg lastig. Heb je een truc die meerdere keren achter elkaar wordt gedaan? Probeer dan te wisselen van positie om het van verschillende hoeken te fotograferen. Zo kun je gelijk ook zien vanuit welke hoek je de mooiste foto krijgt. Let er wel op dat je blijft staan op elke positie totdat je in ieder geval één goede foto hebt.
Een ongeschreven regel bij actie sporten is dat een truc altijd geland moet worden. Anders is het niet een truc die waardevol is om te benoemen. Om deze reden moet je ook goed op je foto’s letten. Hoe mooi het shot ook is: het kan zomaar zijn dat een kenner in deze foto al ziet dat de poging mislukt en dat jij dit niet ziet. Is de foto genomen en wordt de truc daarna niet geland? Let dan bij het bewerken extra op. Veel mensen kiezen ervoor om geen foto’s te gebruiken van iets dat niet perfect is uitgevoerd. Dit is een persoonlijke keuze puur om mogelijke problemen later te voorkomen.
4. Camera instellingen voor extreme sportfotografie
Extreme sporten gaan er eigenlijk altijd wel ontzettend snel aan toe. Wanneer je met je ogen knippert kan het moment al afgelopen zijn. Dit betekent dus dat je een snel moment moet bevriezen. Er zijn twee manieren om een bewegend object stil op de foto te krijgen. Je kunt gebruiken maken van een flitser of een hoge sluitertijd. Een flitser is meestal niet mogelijk in deze omstandigheden. Daarnaast is dit erg lastig, zeker als je niet weet waar je mee bezig bent. Het gebruik maken van een hoge sluitertijd is daarentegen wel heel simpel en tevens ook de beste optie.
Doordat je snelle actie moet fotograferen kun je niet even een aantal instellingen wijzigen omdat de zon bijvoorbeeld achter een wolk schiet. Vandaar dat Manual mode niet werkt. Om toch een hoge sluitertijd foto te maken kun je het beste gebruik maken van shutter priority. Deze staat op je camera meestal aangegeven als “S” of “TV”. Hiermee stel jij zelf de sluitertijd in en de camera doet de rest.
Scherpstellen en sluitertijd
Bij extreme sportfotografie is het belangrijk dat de foto scherp is. Door een sluitertijd van minimaal 1/500e van een seconde te gebruiken leg je de beweging vast en zal het grootste deel scherp zijn. Gaat het object dat je fotografeert te snel en is de foto nog niet scherp? Probeer dan een instelling van 1/1000e of nog hoger. Wanneer je de ISO net iets hoger zet zoals bijvoorbeeld 1000 zal de camera een hogere diafragma gebruiken. Hierdoor zal meer van het gehele plaatje scherp zijn en heb je dus ook meer kans om het perfecte shot te maken. Toch zal er nog steeds een bokeh effect zichtbaar zijn wanneer je de truc op de foto neemt.
De focus moet niet op one shot staan maar op Ai-servo modus. Het verschil hiertussen wordt uitgebreid uitgelegd in een later artikel: One-shot vs Ai-servo. Ai-servo modus stelt automatisch de camera scherp. Dit is perfect voor het fotograferen van bewegende objecten. Is het shot echt op een specifiek punt? Dan kun je er ook voor kiezen om handmatig scherp te stellen en dit daarna te vergrendelen. Zo kun je nog sneller een foto maken aangezien er een handeling wordt weggenomen. Dit betekent wel dat je zelf ontzettend snel moet reageren en je op precies het juiste moment de foto’s moet gaan maken.
5. Doe voorzichtig
Het is belangrijk dat je je altijd bewust bent van je omgeving: zelfs wanneer je een stuk verder van de sporters af fotografeert. Mountainbikers, free runners, skaters, motor rijders of wat voor sporters je ook op de foto wilt zetten, je weet nooit of een sporter je voorbij raast. Wanneer zij een lelijke val maken kunnen ook hun fietsen en skateboards ver over de weg glijden en jou raken. Veiligheid gaat voorop: zeker in het geval van extreme sporten. Zorg dus dat je veilig opgesteld staat.
Hoewel jij je als fotograaf mooi achter je lens kunt verschuilen, is dit niet altijd even veilig om te doen. Jouw oog kijkt namelijk door de zoeker maar wanneer bijvoorbeeld een fiets over de weg glijdt kan het zo zijn dat je deze niet ziet aankomen. Daarnaast kan het doorschuiven en tegen je camera aan komen. Hierdoor kun je een oog beschadiging oplopen of nog erger. Blijf dus alert wanneer je aan het fotograferen bent. Fotograferen is leuk, maar een foto is het niet waard om gewond te raken. Dit geld overigens niet alleen voor het dichtbij fotograferen. Ook als je vanaf een afstand fotografeert moet je voorzichtig zijn. Zeker omdat je juist dan vaak door fisheye of groothoeklens kijkt en alles er geheel anders uitziet. Het gevaar kan hierdoor veel verder of dichter bij lijken dan het in werkelijkheid is.
Welke lens en camera moet ik kiezen?
Naast deze bovenstaande tips voor extreme sportfotografie willen we graag nog wat uitleg geven over de camera en lens. Veel mensen vragen zich altijd af: welke kit moet ik hebben om een goede foto te maken? Het antwoord is simpel: met elke camera en lens kun je een prachtige foto maken. Toch geeft een snelle camera je een grotere kans om de truc vast te leggen. Of het het extra geld waard is? Dat hangt heel erg af van jouw interesse in deze tak van sport.
Je kan dit onderwerp met elke camera en lens fotograferen. Maar voor het beste resultaat zul je wel flink moeten investeren: zeker als het om extreme sportfotografie gaat. Dit komt   voornamelijk omdat je vaak met snelle acties te maken hebt en in barre omstandigheden moet fotograferen. Dit hoeft je niet te weerhouden om het te proberen. Misschien maak jij wel met een basic kit de mooiste foto van het hele evenement. De foto wordt namelijk niet gemaakt door de apparatuur, maar voornamelijk door degene die op het knopje drukt.
Fisheye lens voor een compleet geheel van extreme sportfotografie
Voor de lens raden we een fisheye lens aan. Is dit net iets te duur? Probeer het dan met een groothoek lens. Door een fisheye lens te gebruiken krijg je een groot overzicht van de omgeving. Dit effect met de bijbehorende vervorming zorgt voor een prachtig beeld. Het nadeel is dat je wel ontzettend dicht bij de actie moet staan. Wil je dit liever niet? Dan is een 24-70mm lens of iets wat hier op lijkt ook voldoende om het geheel van een grotere afstand vast te leggen.
We hopen dat deze 5 tips voor extreme sportfotografie samen met de uitleg over de camera en lens jou op weg helpen om nog betere foto’s te maken. Het is een ontzettende leuke tak van sport waar je veel actie tegenkomt en gelijk ook de nodige uitdaging voorgeschoteld krijgt!
Wil je nog meer weten over het fotograferen van sporten? Dan kun je ook het artikel sportfotografie tips doorlezen. Hier wordt meer de focus gelegd op de minder extreme sporten. Toch kan dit ook helpen bij deze tak van sport.
