Wanneer je ergens gaat fotograferen heb je niet altijd de luxe om even een licht aan te zetten. En ook een flitser is niet op elke locatie gewenst. Hierdoor kan het fotograferen in het donker toch best een uitdaging zijn als je niet weet wat je doet. Want hoe maak je die foto’s in het donker nu eigenlijk zonder allemaal luxe om je heen? In dit artikel leggen we verschillende mogelijkheden uit om ondanks dat het donker is toch een mooie foto te krijgen.
Inhoud
Foto maken in het donker: de instellingen
Voordat je de juiste instellingen kunt kiezen is het eerst belangrijk om te kijken of er beweging in de foto zichtbaar zal zijn. Het is namelijk een stuk lastiger om een onderwerp dat beweegt vast te leggen in het donker. En hiervoor moeten we dus ook andere instellingen gebruiken. Voor een foto waar alles stil staat is het gelukkig een stuk makkelijker. Voor beide opties geven we hieronder een korte uitleg over de instellingen bij het fotograferen in het donker. Uiteraard moet je hier zelf ook nog wel een paar aanpassingen in doen aangezien niet elke situatie hetzelfde is.
Fotograferen in het donker: beweging vastleggen
Wanneer je een foto in het donker wilt maken waar ook beweging in zit, wordt het geheel een stuk lastiger. Afhankelijk van de camera vasthouden techniek die jij toepast zul je een sluitertijd van minimaal 1/60 tot 1/100 moeten gebruiken om een scherpe foto te krijgen. Toch zijn er nog wel een aantal manieren om alsnog een heldere foto te krijgen. De meest simpele is om de ISO omhoog te schroeven alleen levert dit wel vaak ruis op in de foto. Nog een mooi alternatief is een lens te gebruiken waar je het diafragma op F2.8 of hieronder kunt instellen.
Bij beide bovengenoemde opties krijg je meer licht binnen via de lens waardoor het geheel ook lichter wordt. Mocht dit niet genoeg zijn blijft er maar 1 optie over: licht toevoegen. Dit kan op verschillende manieren maar over het algemeen ben je dan afhankelijk van een goede flitser. Daarnaast kun je lampen of goede zaklampen inzetten die dezelfde lichtkleur hebben als de omgeving. Door hiermee te experimenteren en bijvoorbeeld ook een externe flitser in te zetten kun je toch fotograferen in het donker en een mooi resultaat neerzetten.
Foto maken in het donker zonder bewegende objecten
Wanneer er geen beweging is, is het zoals hierboven al aangegeven een stuk gemakkelijker om een goede foto te maken in het donker. Je kunt dan namelijk meer met de sluitertijd spelen waardoor je zelfs in een zeer donkere situatie een goede foto kunt maken. De instellingen zijn wel heel anders. De diafragma kun je zetten op hetgeen dat jij wilt. Wil je dat alles goed zichtbaar is en wil je geen bokeh zichtbaar hebben op de foto? Dan zet je het op F11 of hoger. Mocht je toch een onscherp deel en een scherp deel willen hebben is het verstandig om het diafragma wat lager te zetten.
De ISO houden we zo laag mogelijk tussen de 100 en 400. Zo houden we de ruis in de foto zo laag mogelijk. Als laatste blijft alleen de sluitertijd over. Deze is per situatie anders en zul je dus ook gewoon uit moeten proberen. Zet de sluitertijd eerst op 5 seconden en kijk wat het resultaat is. Zet het daarna indien nodig hoger of lager tot je het gewenste resultaat hebt. Om dit te kunnen doen heb je wel een goed statief nodig. Daarnaast is het belangrijk dat je een digitale releaseknop gebruikt zodat je de camera op het statief niet aan hoeft te raken.
Fotografeer in RAW
Wanneer je in het donker gaat fotograferen is het verstandig om dit in RAW te doen. Het verschil met JPG is dat hiermee meer data in de afbeelding wordt opgeslagen. En dit kun je in de nabewerking goed gebruiken om de foto lichter te maken. Door RAW te gebruiken kun je ruis verminderen en de foto een stuk verlichten zonder al te veel kwaliteitsverlies. Nieuwsgierig wat het verschil eigenlijk is? Lees dan het artikel over RAW of JPEG. Hier leggen we in detail het verschil, voordelen en nadelen van allebei uit.
Zet de ISO wat hoger
Het is niet erg om bij het fotograferen in het donker de ISO-waarde iets hoger te zetten. Integendeel zelfs. Vaak wordt er gezegd dat je de ISO niet hoger moet zetten dan 800. Maar bij de meeste camera’s gaat het ook nog wel goed als je het op 1600 of zelfs 3200 zet. De beste spiegelreflexcamera’s die wij op deze website aanraden kunnen prima gebruikt worden bij een ISO van 3200. Door dit de doen heb je al een paar lichtsterktes gewonnen. De kwaliteit gaat niet dermate omlaag dat je deze keuze niet moet gaan maken. Het is zelfs beter om, indien nodig, wel de ISO hoger te zetten zodat je een mooie foto kunt maken in het donker.
Gebruik de juiste lens
Zoals eerder in de tekst al genoemd is het belangrijk dat je een lens hebt die een laag F-cijfer heeft. Maar welke zou ik dan hiervoor moeten aanschaffen? Bij het fotograferen in het donker is het aan te raden om een lens van F2.8 of lager aan te schaffen. Dit hoeft niet heel veel geld te kosten. De zogenaamde Nifty Fifty 50mm F1.8 lens kost namelijk maar 150 euro en is hiervoor prima te gebruiken. Daarnaast heb je ook de F1.2 en F1.4 variant hiervan die iets duurder zijn. Ook zijn er verschillende zoomlenzen die het fotograferen toch een stuk makkelijker maken. Hieronder hebben we een aantal van deze opgenoemd zodat je een idee hebt van geschikte lenzen voor jouw spiegelreflexcamera.
Fotograferen in het donker: inspiratie
Wanneer je aan fotograferen in het donker denkt, denk je al snel aan de sterren of stadslichten. Maar gelukkig zijn er veel meer onderwerpen die interessant zijn om op de foto te zetten. Hieronder beschrijven wij een aantal van deze zodat je zelf ook wat inspiratie op doet en niet telkens dezelfde foto’s hoeft te maken.
Steden en gebouwen
Een prachtige stad met lichten aan, een brug, eettentje of een groot gebouw. Allemaal mooie onderwerpen voor jouw foto. Als je in de nacht op straat loopt kom je veel licht tegen. Zo zie je onder andere reclamelichten maar ook veel versieringen. Door hier creatief naar te gaan kijken wordt het fotograferen in het donker al een stuk leuker. Dit zijn op zich ook geen moeilijke onderdelen, vaak kun je dit ook gewoon vanuit de hand fotograferen.
Mocht je het nog leuker willen maken kun je ook even naar de buitenkant van de stad rijden. Indien hier een uitkijkpunt of een mooi uitzicht is, kun je ook vanuit hier een foto maken. Maak je er meerdere op verschillende exposures, dan kun je deze combineren om er nog een mooier geheel van te maken. Ook autolichten op verschillende wegen zijn heel leuk om vast te leggen. Zo krijg je mooie witte en rode lijnen door de stad of de natuur heen.
De natuur fotograferen in het donker
Het klinkt misschien raar, maar zo gek is het niet. Je kunt prachtige landschappen en kustlijnen fotograferen in het donker. Je zet een statief neer, zorgt dat de scherpstelling op oneindig staat en maakt een foto. Hoe langer je de foto schiet, hoe helderder alles wordt. Zorg dus dat je op meerdere sluitertijden een foto schiet en voeg deze aan elkaar. Zo krijg je een prachtig, helder landschap of kustgebied waar de sterren aan de hemel staan. Je kunt het effect nog eens vergroten door met een zaklamp in een snelle beweging over het gebied te gaan. Zo kleur je als het ware dit gedeelte in zodat het lichter op de foto verschijnt.
De maan en de sterren
Het tegenovergestelde van de steden en gebouwen zijn de maan en de sterren. Je zoekt een afgelegen plek op waar niet al teveel licht in de buurt is en richt je camera naar de lucht. Zorg ervoor dat je een statief mee hebt en een leuk onderwerp op de voorgrond. Denk hier bijvoorbeeld aan een molen of een rots op het strand. Het fotograferen van deze onderwerpen is niet makkelijk. Maar je kunt er wel geweldige resultaten mee boeken.
Naast het fotograferen van de Melkweg is het ook ontzettend leuk om je te richten op het Noorderlicht. Hoewel dit bijna niet voorkomt kun je hier wel veel interessante foto’s mee maken. Zeker als je een keer naar Noorwegen of soortgelijke gebieden gaat, kun je het Noorderlicht fotograferen meenemen in je reis.
Kaarslicht, eten en sfeerverlichting
Of je nu thuis, op een feest of in een restaurant bent: kaarslicht en eten zijn twee prachtige onderwerpen om vast te leggen. In de meeste gevallen zit je in een donkere omgeving en heb je niet de mogelijkheid om een statief en flitser te gebruiken. In zulke situaties kun je eten fotograferen met je mobiel of je ISO flink omhoog schroeven. Naast deze onderdelen heb je vaak veel sfeerverlichting en andere leuke onderwerpen staan. En deze onderdelen kun je juist wel weer vastleggen met een statief. Denk bijvoorbeeld aan een kerstboom of de schaduw die mooi valt op een beeldje. Kijk goed om je heen wat verlichting doet en kijk voornamelijk ook naar de locaties waar juist wat minder licht aanwezig is.
Conclusie in het donker fotograferen
Fotograferen in het donker hoeft niet volledig in het donker te zijn. Je kunt er op veel manieren naar kijken en bij elke situatie wijzigen de instellingen weer. We hopen dat de bovenstaande tips jou inspireren om vaker iets in het donker te fotograferen. De resultaten zijn vaak totaal anders dan wanneer je dit overdag doet. En dat maakt het fotograferen ervan juist weer een stuk interessanter.
