Een starburst effect, ook wel sunburst genoemd is een mooie techniek die je aan jouw foto’s kunt toevoegen. Wanneer je het goed toepast kan het een foto iets extra’s geven. En soms is dat net hetgeen wat de foto nodig heeft. Via deze onderstaande, simpele techniek kun je zelf het starburst effect bij het fotograferen toepassen.
Vaak wordt het ook het vuurwerkeffect genoemd aangezien het eruit ziet als een vuurpijl die in de lucht ontploft. De lichtstralen van de zon, maan of andere lichtbron kun je zowel door de camera als met de computer aan jouw foto toevoegen.
Hoe maak je een starburst?
Het maken van een starburst effect is niet moeilijk. Je zult alleen wel even wat hiermee moeten oefenen voordat je het gewenste resultaat kunt krijgen. Om te beginnen heb je een lichtbron nodig. Dit kan de zon zijn, maar ook de maan, een aangestoken kaars of een lantaarnpaal die in de nacht aanstaat. Ook een lantaarnpaal of een andere lichtbron kan goed werken, zolang het licht maar sterk genoeg is. Zo wordt dit effect ook vaak toegepast bij het fotograferen van een kerstboom waardoor er allemaal kleine sterretjes ontstaan. Je kunt het dus zowel in de nacht als overdag maken, binnen of buiten. Vaak is het maken van een starburst in de nacht iets minder aantrekkelijk, juist overdag geeft het een leuk effect die een foto interessanter maakt.
Naast een lichtbron heb je bij een grote lichtbron ook iets nodig om het te blokkeren. Als voorbeeld pakken we hiervoor even de zon. De zon is zo groot en helder dat het niet mogelijk is om een starburst effect te maken. Tenzij, je een groot deel van de zon blokkeert met bijvoorbeeld een gebouw of bladeren. Hierdoor wordt het licht dat aanwezig is een stuk kleiner en dat is precies wat je nodig hebt. Het is belangrijk dat dit deel wat de zon blokkeert niet te ver weg is. Want hoe verder het weg staat, hoe minder kans dat dit effect gaat slagen.
Gebruik een klein diafragma
Wanneer je gaat fotograferen zijn de instellingen erg belangrijk. Zo ook bij het fotograferen van een starburst effect. Toch is er maar één onderdeel dat hier invloed op heeft. En dat is de diafragma. Deze moet namelijk klein zijn. Zo kun je gebruik maken van F11, F16 of zelfs een hoger diafragma getal. Om dit in te stellen moet jouw camera of mobiel dus de mogelijkheid hebben om de diafragma aan te passen. De reden dat een klein diafragma nodig is, is omdat het hierdoor gecreëerd wordt. Het is namelijk zo dat de bladen in je lens die de diafragma maken een kleine opening creëren. Hierdoor komt er minder licht binnen en is er dus meer in de foto scherp. Wanneer het licht door de opening gaat ontstaat er een lichte diffractie. Dit betekent dat het licht buigt en dat maakt dat er een starburst effect komt.
Naast de diafragma zijn de overige instellingen niet belangrijk voor het fotograferen van dit effect. Maar ze hebben uiteraard nog wel invloed op de belichting. Doordat je een hoger diafragma gebruikt zal de foto al snel een stuk donkerder zijn tenzij je de andere instellingen aanpast. De sluitertijd zet je daardoor zo laag mogelijk. Vaak is 1/125e van een seconde noodzakelijk: zeker wanneer er ook beweging van bijvoorbeeld bladeren of mensen op de foto aanwezig is. Mocht de foto daarna nog te donker zijn kun je het beste de ISO wat verhogen totdat de belichting correct is. Dit heeft dan wel effect op de ruis in de foto en kan de kwaliteit van de foto minder mooi maken. Maar bij de huidige, nieuwe camera’s is dit vaak maar minimaal: zeker wanneer je de ISO niet hoger dan 800 zet.
Starburst effect fotograferen
Zodra je de camera instellingen hebt gekozen en de compositie bepaald hebt is het tijd om de foto te maken. Mocht je de zon op deze manier vast willen leggen kun je dit het beste doen in de ochtend of in de middag wanneer deze laag aan de horizon staat. Dit is het moment dat de zon nog laag staat en dit effect een stuk makkelijker te creëren is. Later op de middag kan ook wel, maar dan is het wel een stuk lastiger om dit vast te leggen aangezien je moeilijker iets voor de zon kunt zetten om een deel te verduisteren.
Positioneer jezelf zodat de zon tussen jou en het object staat. Stel daarna je diafragma in en maak de foto. Zorg er hierbij wel voor dat de camera niet rechtstreeks op het licht gefocust wordt maar juist op een ander onderwerp in de verte. Dit is niet alleen mooier voor de foto maar ook beter voor de camera. Want een camera vol op de zon richten kan zowel schadelijk zijn voor jouw ogen als voor de sensor van je camera. En problemen met één van deze twee wil je natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen.
Wanneer je geen zon fotografeert gelden dezelfde regels als hierboven. Je richt je camera op het onderwerp, positioneer indien nodig iets voor het licht en maakt de foto. Vaak is het bij weinig licht niet nodig om iets voor het licht te zetten. In dat geval kun je dus dit stuk overslaan en gelijk de foto maken. Wel is het belangrijk dat je de diafragma instelt om het gewenste resultaat te krijgen. Mocht je in een donkere omgeving zijn kun je een diafragma van F11 gebruiken om toch nog wat meer licht binnen te krijgen. Is het lichter of fotografeer je buiten? Dan kun je deze instelling ook verhogen tot bijvoorbeeld F16 zodat je gelijk ook wat ongewenst licht tegenhoudt. Dit is natuurlijk beide afhankelijk van de situatie waarin je aan het fotograferen bent.
Overdag of in de nacht?
Wanneer je een starburst effect wil vastleggen, is het wel belangrijk om het verschil tussen dag en nacht te begrijpen. Er zit namelijk een verschil tussen het fotograferen in de nacht of overdag. Bij beide gevallen moet je een klein diafragma gebruiken. Dit betekent dat je overdag wel gewoon een normale sluitertijd kunt gebruiken maar in de nacht is het bijna wel zeker dat je een lange sluitertijd moet instellen. Hiervoor zul je dus gebruik moeten maken van een statief. Daarnaast is het niet in elke situatie mogelijk om bewegende objecten te fotograferen. Het voordeel is dat het ’s nachts bij lichten veel makkelijker is om dit effect te creëren. Door de ISO zo laag mogelijk in te stellen en met de diafragma en sluitertijd te spelen kun je de meeste ruis voorkomen.
Overdag zou je een filter kunnen gebruiken wanneer het licht te fel is. Wanneer het licht te fel is krijg je namelijk alleen maar een groot lichtpunt en niet het effect waar je naar op zoek bent. Door een polarisatiefilter te gebruiken bescherm je niet alleen je apparatuur, maar blokkeer je ook een deel van het zonlicht zodat je hier geen last van hebt. Door dit te combineren met het bedekken van het zonlicht met een boom, gebouw of monument kun je overdag dus ook een mooie foto maken.
Groot diafragma vs klein diafragma
Een starburst effect maakt natuurlijk niet de foto. De foto op zichzelf moet al erg interessant zijn en het effect dat we creëren is een toevoeging aan de foto. Het is dus belangrijk dat je echt naar de foto kijkt om te zien of je dit moet toevoegen en op welke manier. En dan is het ook belangrijk om naar de diafragma te kijken. Wanneer je een diafragma van bijvoorbeeld F2.8 gebruikt zal het licht er gewoon rond en fel uitzien. Je ziet bij de zon als het ware een gele vlek in de lucht en dat is meestal niet zo interessant. Maar het kan alsnog zo zijn dat dit een beter resultaat geeft aan de rest van de foto. Je zult dus moeten experimenteren: niet alleen met de positie en compositie maar ook met de diafragma.
Hoe hoger je de diafragma zet, hoe meer er van het ster effect zichtbaar wordt. Maar vooral in donkere situaties zul je merken dat een hoog diafragma er wel voor zorgt dat je met de andere instellingen in de knoei komt. Experimenteer er dus op los en ga niet altijd maar van een minimum van F11 uit. Het kan best zijn dat jouw foto F8 nodig heeft om zowel een goed belichte foto te krijgen als een mooi starburst effect.
Starburst effect bewerken
Om het effect nog sterker te maken kun je in de nabewerking een paar kleine aanpassingen doen. Het grootste probleem bij deze stijl van fotografie is dat de lichte delen vaak overbelicht zijn. Door de foto iets te onderbelichten en de schaduwen te verhogen kun je de foto op een simpele manier mooier maken. Let er wel op dat je niet te ver gaat waardoor het wit en de lichten er onnatuurlijk uitzien. De hooglichten hebben vaak maar een kleine reductie nodig om er mooier uit te komen.
Mocht je toch niet het gewenste resultaat krijgen kun je er ook voor kiezen om achteraf het starburst effect toe te voegen. Dit kun je bijvoorbeeld in Photoshop doen met een paar kleine handelingen. Zo kun je bijvoorbeeld brushes downloaden om een starburst toe te voegen. Om het daarna mooi te maken zul je nog wel wat bewerkingen moeten doen, maar als het een toevoeging is aan de foto dan is dit zeker de moeite waard. Daarnaast heb je op deze manier de volledige controle over het effect. Het enige nadeel is wel dat als er iets door het effect schijnt het resultaat wel een stuk lastiger is om te creëren.
Conclusie
Zoals je hebt kunnen lezen is het maken van een starburst effect niet erg lastig. Je kunt het zowel overdag als in de nacht toepassen bij verschillende lichtbronnen. Het enige waar je eigenlijk op moet letten is de compositie, hoek en de diafragma. Daarnaast blijven de andere instellingen natuurlijk ook altijd net zo belangrijk. Het blijft een mooi effect om uit te proberen op een zonnige dag, maar zeker ook bij kaarslicht of bij het fotograferen van de kerstboom. Daarnaast leer je door deze techniek ook veel over het fotograferen van lichtbronnen. En dat is natuurlijk altijd mooi meegenomen.
