Als je een echte natuurliefhebber bent, is het vanzelfsprekend dat je fotograferen in het bos ook al eens hebt gedaan. Maar een beginnende fotograaf kan hiermee wel al tegen heel wat problemen aanlopen. Daarom geven wij in dit artikel 8 tips waar je het beste op kunt letten wanneer je het bos in gaat om prachtige foto’s te maken. Benieuwd welke tips dit zijn? Lees dan gauw verder.
Hoewel de natuurgebieden er in het buitenland vaak heel fascinerend uitzien, kun je in Nederland ook genoeg plekken vinden met mooie bosgebieden. Uiteraard heb je bij fotograferen in het bos te maken met veel uitdagingen. Toch maakt dit het fotograferen niet minder leuk want het levert meestal heel wat leuke onderwerpen op. Dit heeft er mee te maken dat er ontzettend veel bloemen, planten en dieren te vinden zijn waardoor je veel variatie hebt in jouw foto’s. Daarnaast is het natuurlijk ook nog eens heel gezond om te fotograferen in de buitenlucht. Even in de frisse lucht wandelen terwijl je geniet van het zonlicht en af en toe wat foto’s schieten. Zo kan jouw drukke dag weer helemaal goed komen.
Wat is een goed moment om er op uit te gaan?
Als je buiten met natuurlijk licht foto’s maakt, kun je dit het beste doen tijdens het blauwe uur en het gouden uur. Dit betekent dat je vroeg in de ochtend of juist laat in de avond op pad gaat. De beste tijden hiervoor zijn 1 tot 2 uur na zonsopkomst en 1 tot 2 uur voor zonsondergang. Wanneer je geluk hebt kom je op deze momenten ook mooie misteffecten tegen. Zeker wanneer je in de buurt van water bent is het fantastisch als je de grondmist op de foto vast kunt leggen. Dit voegt namelijk een extra stemming toe aan jouw afbeeldingen. Hierbij heeft het zonlicht ook veel invloed. Afhankelijk van wanneer je de foto’s maakt kan het namelijk zijn dat je een warm of juist een koel licht vastlegt. Hier lees je meer over in het artikel over mist fotograferen.
Eén van de voordelen van fotograferen in het bos is dat je goed met schaduwen kunt werken en tegelijkertijd ook met helder en direct zonlicht. De lucht zorgt er in de meeste gevallen voor dat het harde zonlicht wordt gefilterd. Wanneer dit gebeurt kan het lijken alsof het al aan het einde van de dag is. Er zijn momenten dat je het felle zonlicht niet kunt vermijden en dat het erg lastig is om een geschikte foto te maken. In zo’n geval kun je jouw camera in de zwart-witmodus zetten. Wanneer je dit doet kun je goed oefenen met schaduwen en heb je ook gelijk te maken met een hoger contrast. Daarnaast kan deze modus er ook voor zorgen dat je een extra dramatisch effect aan jouw foto toevoegt. Je ziet gelijk het resultaat dus je kunt dan ook direct de aanpassingen doen die nodig zijn.
Ga met de juiste apparatuur op pad
In de meeste gevallen is het aan te raden om een statief mee te nemen, zeker wanneer je bezig bent met landschapsfotografie of macrofotografie. Fotograferen in het bos is hier dus ook een onderdeel van. Toch is een statief alleen niet genoeg voor het maken van mooie foto’s. Ook het kiezen van de juiste lens is onmisbaar. Je kunt bijvoorbeeld werken met een 24mm primelens, een 50mm primelens of een groothoeklens. Kies je voor de primelens van 24mm? Dan kun je mooi meerdere bomen tegelijk in beeld brengen.
Voor een mooie close-up is het belangrijk dat je ook jouw 50mm primelens bij de hand hebt. Hiermee kun je namelijk de details goed vastleggen zoals bloemen, mos, bladeren en insecten. Mocht je toch liever een zoomlens willen gebruiken of een macrolens dan is dit uiteraard ook prima te doen. Een goed overzicht van de mogelijkheden per situatie beschrijven we in de artikelen over Canon lenzen en Nikon lenzen.
Naast een goede lens is een microvezeldoek niet onmisbaar als je er voor wilt zorgen dat jouw lenzen mooi schoon en krasvrij blijven. Dit is essentieel want als je zomaar een doek gebruikt om jouw lenzen mee te reinigen, kan dit juist zorgen voor beschadigingen. En dit wil je natuurlijk zo veel mogelijk voorkomen. Om reflecties van water en kleuren sterker te maken, kun je het beste gebruikmaken van een polarisatiefilter. Wanneer je hiermee werkt vermindert de hoeveelheid licht dat binnenkomt in de camera. Op een zonnige dag waarbij de zon heel fel staat kan dit heel nuttig zijn maar met op een dag met weinig zon en veel wind is het beter om deze toch aan de kant te leggen.
Verticaal fotograferen in het bos
Is het jou weleens opgevallen dat je tijdens het vastleggen van de natuur de meeste foto’s horizontaal maakt? Dit komt voornamelijk doordat veel fotograferen het gewend zijn om op deze manier te fotograferen. Vaak zorgen horizontale foto’s voor een heel mooi beeld, maar wat nou als je er eens voor kiest om de standaard te doorbreken? Probeer maar eens een aantal foto’s verticaal te maken. In veel gevallen komen bomen er dan mooier in z’n geheel op.
Zeker wanneer je gebruikmaakt van een groothoeklens, kan het hele mooi beelden opleveren wanneer je juist verticaal fotografeert. Hiermee maak je de foto’s interessanter dan wanneer je horizontaal zou fotograferen. Natuurlijk is dit geheel afhankelijk van hetgeen wat je aan het fotograferen bent. Maar het is zeker het proberen eens waard. In een verticale hoek kan het namelijk lijken alsof het onderwerp van jouw foto groter is dan het in werkelijkheid is. Mooi toch als je zo op een creatieve manier de kijker zo nu en dan eens anders naar een foto kunt laten kijken?
Maak gebruik van Zwart-wit
Eén van de uitdagingen waar je bij fotograferen in het bos tegenaan loopt is de belichting. Wat je ook probeert, het lijkt allemaal niet te helpen. Kleuren zitten er helemaal naast en je kunt niet het dramatische effect in jouw afbeeldingen naar voren brengen wat je eigenlijk zou willen hebben. In het bos heb je vooral te maken met de kleuren bruin en groen. Hierdoor kan het zijn dat je het overzicht verliest en niet meer goed weet waar je op moet focussen. In een bosomgeving is dit ook niet zo gek en komt dit waarschijnlijk vaker voor dan je zou denken. In zo’n geval is het aan te raden om in zwart-wit te fotograferen. Hiervoor zet je de camera instellingen naar RAW en JPEG zodat je voor jouw bewerking een onbewerkt RAW-bestand hebt en een zwart-wit JPEG formaat voor elk shot dat je maakt.
Nabewerken met raw bestanden
Voor het bewerken van je foto’s is het altijd prettig om met RAW bestanden te werken. Om die reden kun je er dus ook voor kiezen om de opnamen modus naar RAW te zetten. In dat geval leg je namelijk ook direct alle kleuren vast. En voor de nabewerking is dit heel belangrijk.
Wanneer je ervoor kiest om achteraf jouw foto’s in zwart-wit te bewerken is het handig om er rekening mee te houden dat je in RAW formaat de foto’s maakt. Door op deze manier wat kleur weg te halen, kan het voor jezelf duidelijker worden waar je je wel op kunt concentreren. Hierdoor zie je dus duidelijker wat hetgeen is dat jou afleidt. Op het moment dat je in de nabewerking kiest om de foto in zwart-wit te zetten, Zeker wanneer je dit pas in de nabewerking doet, zul je duidelijk kunnen zien wat het licht in de scène doet. De invloed van verschillende lichtniveaus wordt zo steeds duidelijker.
Instellingen fotograferen in het bos
Wanneer je van kleine details foto’s wil maken is het goed om het diafragma zo laag mogelijk te houden. Denk hier aan F2.8 tot F4.0. Maar wanneer je de omgeving vast wil leggen is F8.0 tot F11 wel aan te raden. Maar hoe zit het dan met alle andere instellingen? Fotograferen in het bos is niet altijd even makkelijk. Vaak heb je te maken met lichtinval of compleet donkere gebieden. Hierdoor kan het zijn dat alle instellingen steeds anders zijn doordat het licht steeds weer anders valt. Toch kun je de meeste instellingen wel controleren. Om deze reden kun je er ook voor kiezen om de camera op Av, bij Nikon A, stand te zetten. Hierbij stel je het diafragma zelf in en kiest de camera een sluitertijd en ISO waarde. Zo heb je een mooie tussenweg tussen het instellen van de camera en foto’s maken.
Vooral bij het fotograferen van wilde dieren is het gewoon niet altijd mogelijk om je instellingen snel te veranderen. Want voordat je het weet is het moment al weg. Denk bijvoorbeeld aan een rode eekhoorn die van boom naar boom springt of een hert die uit de bosjes schiet. Allemaal mooie momenten die zonde zijn om te missen als jij nog je instellingen moet veranderen. Staat de sluitertijd zo laag dat de foto’s onscherp worden? Zet dan de ISO handmatig wat hoger zodat je net wat meer speling hebt op de sluitertijd. Dit verhelpt het probleem meestal al grotendeels. Met behulp van een statief kun je dit nog wat versterken.
Kleurcontrast is het belangrijkste
Tenzij je in de herfst naar het bos gaat om te fotograferen heb je altijd te maken met weinig kleurcontrast. Doordat het grootste gedeelte van het bos waarschijnlijk voornamelijk bestaat uit bruine boomstammen en groene bladeren is het vaak een hele uitdaging om mooie foto’s in het bos te maken. Om die reden kun je om je heen gaan kijken wat er nog meer in het bos te vinden is. Denk hierbij aan paddenstoelen, mos en planten. Ook zie je weleens bloemen in het bos die toch dat stukje kleur meegeven. Door te letten op deze details kun je mooi de standaard doorbreken door extra kleur aan de scène toe te voegen.
En wist je al dat je door op de juiste manier met zonlicht te spelen, ook extra kleur aan jouw beeld kunt toevoegen? Tijdens het gouden uur en met behulp van de schittering van de zon kun je de nadruk leggen op zowel de oranje als rode kleuren. Door dit toe te passen kun je warme kleuren in jouw foto’s laten terugkomen en op die manier ook zorgen voor een levendiger beeld. Vooral in de winter als er geen bladeren de zon bedekken kan dit mooie plaatjes opleveren.
Fotograferen in het bos: het eindresultaat
Wanneer je foto’s hebt gemaakt in een bebost gebied profiteer je ervan dat er veel instellingen voor de nabewerking hetzelfde zijn. Wel zijn er een aantal extra dingen waar je op moet letten zodat de kleuren in jouw foto’s er net een beetje extra uitspringen. In het bos heb je vaak te maken met dramatische belichting. Dit heeft er mee te maken dat er meestal een luifel van bomen is waardoor een deel van de zon gefilterd wordt. Door dit effect kun je soms de zonnestralen precies door de bomen heen zien. Dit geeft een prachtig effect. Ook wanneer je op de bladeren van planten een beetje licht ziet vallen krijg je hele mooi resultaat.
Na het fotograferen in het bos kun je in de nabewerking er voor kiezen om wat contrast toe te voegen. Op deze manier krijg je namelijk meer diepgang in jouw foto’s. Om de afbeelding wat meer leven in te blazen kun je spelen met verschillende tinten. De meest natuurlijke kleuren krijg je door een beetje saturatie toe te passen op zowel de bruine als de groene kleuren. Wanneer je gaat bewerken met Lightroom is het handig om te beginnen met de helderheid. Zodra je hier mee klaar bent richt je je op de scherpte van de foto.
Verlaat het bos op dezelfde manier als je het hebt gevonden
De afgelopen jaren zijn steeds meer mensen zich bewust van milieuvervuiling. De één geeft er wat meer om dan de ander, maar het is wel zo netjes om je troep in de prullenbak te gooien en niet in het bos achter te laten. Als we hier als fotografen op letten scheelt dit al een hele hoop troep. Hier maak je niet alleen andere natuurliefhebbers blij mee maar ook de dieren die hier leven. Verlaat het bos dus op dezelfde manier zoals je het aantrof.
Uiteraard is het ook heel belangrijk dat je de dieren niet stoort. Ga ze dus niet voeren en blijf op een gepaste afstand anders kan het zo zijn dat je ze afschrikt. Dat is natuurlijk niet de bedoeling want zo kun je de dieren onrustig maken en jij verspilt je kans voor het maken van een prachtige foto.
Denk aan je veiligheid
Welk project je ook aan werkt als het om buitenfotografie gaat, het is altijd belangrijk om goed op je eigen veiligheid te letten. Denk daarom van tevoren goed na over in wat voor omgeving jij je bevindt. Om niet alles los mee te sjouwen is het verstandig om een goede kwalitatieve rugzak of een geschikte cameratas aan te schaffen. Hierdoor voorkom je dat jouw dure apparatuur nat wordt door de regen of modder. Ook is de kans op beschadigingen minder groot.
Wanneer je van plan bent om er een lange dag op uit te gaan is het verstandig om wat te drinken en snacks mee te nemen. Daarnaast kan het heel handig zijn om een kompas en een topografische kaart op zak te hebben. Zeker wanneer je in het buitenland bent of in een ander onbekend gebied. Een GPS op je telefoon is handig, maar door de koude temperatuur en de bebossing kan het zijn dat het bereik niet optimaal is. Houd hier dus rekening mee en neem wat extra spullen mee. Denk er ook aan om een fleece vest mee te nemen voor als het weer ineens omslaat. Voor op de hetere dagen is het niet onbelangrijk om insectenspray en zonnebrandcrème mee te nemen. Neem een handdoek mee om jouw camera mee af te drogen voor het geval deze nat geworden is door bijvoorbeeld regen of modder.
Conclusie fotograferen in het bos
Nederland is rijk aan veel groene gebieden en hier en daar vind je ook best wel mooie bossen. Er zijn dus vele mogelijkheden om fotograferen in het bos uit te proberen. Toch is het een hele uitdaging om deze vorm van fotografie uit te proberen. Zolang je goed voorbereid op pad gaat en je de juiste spullen meeneemt is er niks aan de hand. Laad altijd de camera accu goed op en zorg ervoor dat je ook een reserve accu op zak hebt. Op deze manier wordt het zeker een geslaagde dag. Ga jij de uitdaging aan om prachtige natuurfoto’s in het bos te maken? Dan is het voornamelijk belangrijk dat je geniet. Hiervoor is het aan te raden dat je uitgerust op pad gaat zodat je met het beste resultaat terugkomt.
