Moiré effect voorkomen

Het moiré effect, ook wel moiré patroon genoemd, is een bekend fenomeen in de video en fotografie wereld. Er ontstaan in het beeld ongewone lijnen of kleuren. Dit kan erg vervelend zijn aangezien het een gehele afbeelding kan verknallen. In dit artikel leggen we uit hoe je deze patronen kunt herkennen, vermijden en verwijderen. Dit leggen we zowel voor video als fotografie uit. Het moiré effect voorkomen heeft alles te maken met de juiste techniek toepassen. En na al deze tips en trics heb jij de tools om dit ook te doen.

Wat is het moiré effect?

Zolang er camera’s bestaan hebben we al last van moiré. Maar wat is het eigenlijk en hoe ontstaat het? De term is afkomstig van een Franse zijde soort. Deze heeft een waterachtig uiterlijk en dat is te vergelijken met het effect dat je in deze situatie krijgt. Het probleem ontstaat voornamelijk als je kleine, fijne patronen wil gaan fotograferen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een stof met een lijn erin, het beeldscherm of een verandering in verschillende kleuren. Zodra deze overeenkomen met de patronen in de chip van de camera ontstaat het effect dat dus moiré genoemd wordt.

De chip van de camera bestaat uit kleine lijnen. En zodra deze lijnen in de camera overeenkomen met hetgeen wat je fotografeert kan de camera dit niet goed vastleggen. En zelfs vandaag de dag lopen we tegen dit probleem aan. Veel professionele camera’s hebben wel een anti aliasingfilter, oftewel AA-filter, die het probleem voor een deel verwijdert. Het nadeel van dit filter is alleen dat het onscherpte in de afbeelding veroorzaakt om het probleem op te lossen. En laat dat nou net niet hetgeen zijn wat je in de meeste gevallen wil.

Hoe ontstaat moiré?

Om het moiré effect te vermijden moeten we eerst weten wat het veroorzaakt. Ze kunnen op veel verschillende onderdelen voorkomen. Toch zijn er een aantal dingen waar je het vaakst hier tegen aan kunt lopen. Vooral onderdelen waar veel kleine details in zitten zorgen voor vervormingen. Niet alleen met dit effect maar het brengt vaak ook nog veel andere problemen met zich mee. Als je portretfoto’s maakt is het zeker de moeite waard om ook kledingadvies te geven. Zo kun je aangeven dat kleding met lijnen beter voorkomen kan worden om de kwaliteit van de foto te waarborgen. Maar ook bij architectuurfotografie en natuurfotografie kun je tegen verschillende problemen aanlopen. Hieronder hebben we een lijst met een aantal voorbeelden:

Cameranu - Algemeen
  • T-shirts of pakken met strakke lijnen en patronen
  • Verschillende stoffen zoals vitrages en gordijnen
  • Schermen van een laptop, tv, tablet of telefoon
  • Daken, dakpannen en zonnepanelen
  • Gebouwen met lijnen of gedetailleerde ontwerpen
  • Veren of vacht van dieren

Vermijdt het probleem niet

Wanneer je tegen dit probleem aanloopt zul je merken dat het veel tijd en energie kost om het probleem op te lossen. Het is en blijft altijd het beste om te zorgen dat je het vooraf goed in de camera kunt krijgen. Wanneer je de onderdelen kunt vermijden is het ook zeker aan te raden om dit te doen. Toch kun je niet altijd voorkomen dat het moiré effect vermeden kan worden. Wanneer er een mooi moment staat is het altijd beter om gewoon de foto te nemen en dan later in de nabewerking te kijken wat je kunt doen. Vermijd het probleem dus niet maar houdt er wel altijd rekening mee.

Moiré effect voorkomen

Voordat we gaan uitleggen hoe je het patroon kunt verwijderen gaan we eerst uitleggen hoe je het moiré effect kunt voorkomen. Want hoe meer je kunt voorkomen, hoe beter het uiteindelijke resultaat zal zijn. Hieronder leggen we een aantal manieren uit hoe je dit effect kunt voorkomen of minimaliseren. Zoals eerder al gezegd zijn er gewoon situaties waar je niet anders kan dan hier genoegen mee te nemen. Maar zodra je de mogelijkheid hebt om met een aantal instellingen het weg te nemen is het zeker de moeite waard om dit te proberen.

Fotografeer van dichtbij

Hoe verder je van een object of onderwerp fotografeert of filmt, hoe kleiner de details zullen zijn. En dat is ook gelijk het moment dat er vervormingen en rare patronen zullen ontstaan. De details zijn te overweldigend en de camera kan alle informatie niet meer aan. Zeker wanneer je een persoon fotografeert die een vest of t-shirt draagt met verschillende lijnen. Mocht het niet mogelijk zijn om een ander shirt aan te doen dan kun je proberen om de persoon van dichtbij vast te leggen. Je neemt dan een prime lens of zoomlens en maakt bijvoorbeeld foto’s vanaf het gezicht tot de middel. Zo kan het nog steeds wel zijn dat het probleem zichtbaar wordt maar zelfs als dat het geval is zal het een stuk minder aanwezig zijn. Hetzelfde geldt voor een gebouw met verschillende gedetailleerde patronen. Fotografeer dit van dichtbij en waarschijnlijk heb je geen last meer van het moiré effect. Helaas is dit niet altijd mogelijk aangezien je een gebouw en persoon ook wel in zijn geheel wilt fotograferen. In dit geval moet je naar andere oplossingen kijken om het probleem te voorkomen.

Verander het diafragma

In sommige gevallen is het genoeg om het diafragma groter of kleiner te maken. Dit hangt echt van de situatie af en het probleem onderdeel waar je tegenaan loopt. Dit vergt wel enige tijd om de instellingen te veranderen. Maar zeker als je veel foto’s op één locatie moet maken kan dit veel tijd besparen in de nabewerking. Als eerste is het belangrijk om te kijken of het onderwerp waar het om draait ook last heeft van Moiré. Indien het patroon alleen voorkomt in de achtergrond die niet relevant is kun je het diafragma verlagen. De achtergrond zal dan wazig worden waardoor het probleem zich niet meer zal voordoen. Zo kun je simpel en snel het effect vermijden.

Wanneer het wel zichtbaar is in een onderdeel die relevant is voor de foto kun je het diafragma vergroten. Hierdoor wordt het geheel scherper waardoor de camera meer details oppakt. En dit maakt weer dat de camera minder snel in de war raakt. Veel lenzen hebben een zogenaamde sweet spot. Dit is het diafragma dat het beste resultaat geeft. Mocht je deze van jouw lens weten dan kun je hem hier op zetten. De kwaliteit is hier het beste en je hebt dus ook de grootste kans dat het hier werkt. Vaak zit dit bij het diafragma tussen de F8 en F15 afhankelijk van de lens. Probeer het diafragma dus op F11 of F15 te zetten en kijk of dit het probleem verhelpt. Heeft dit geen enkel effect? Dan kun je kijken of één van de volgende tips wel het gewenste resultaat geeft.

Probeer het vanuit een andere hoek

Als derde tip kun je proberen om vanuit een andere hoek te fotograferen. Door het vanuit een ander perspectief te proberen kan het zijn dat de patronen net wat anders liggen waardoor het probleem minder storend is. Het kan zelfs zijn dat deze aanpassing ervoor zorgt dat het moiré effect volledig verdwijnt. Maar dit is wel afhankelijk van de situatie en hoeveel tijd jij erin steekt om dit uit te proberen. Dus maak een foto van links, rechts, boven of zelfs onder. Elke verandering kan een positief effect hebben op jouw probleem.

Beeldschermen fotograferen? Verander de sluitertijd!

Wanneer je bij het fotograferen van een beeldscherm tegen dit probleem aanloopt kun je net wat andere technieken uitproberen dan bij andere momenten. Dit komt voornamelijk doordat de lijnen op een beeldscherm ontstaan door het licht dat snel wordt weergegeven. De veranderingen in lijnen of punten zijn door onze eigen ogen niet zichtbaar, maar afhankelijk van jouw instellingen bij jouw camera wel. Door de sluitertijd omhoog of omlaag te zetten kan het zomaar zijn dat het probleem zich vanzelf oplost. Probeer dit dus vooral uit wanneer je de mogelijkheid hebt.

Wordt de rest van de foto door een aanpassing in de sluitertijd te licht of te donker? Overweeg dan om de camera op een statief te zetten. Hierdoor kun je een foto maken met de juiste sluitertijd en de aanpassing. Deze kun je in de nabewerking samenvoegen waardoor je eigenlijk geen kwaliteitsverlies in je foto hebt. Dit kun je uiteraard ook bij de bovenstaande tips uitproberen om zo het beste uit jouw foto te halen.

Foto aanpassen in Lightroom

Wanneer je toch een foto hebt moeten maken waar dit effect nog zichtbaar is zul je het in de nabewerking moeten oppakken. Dit kost wel enige tijd om het juist te doen dus maak eerst een selectie van de beste foto’s die je wilt bewerken. In de ontwikkel module kun je daarna het aanpassingspenseel pakken. Hier in de lijst met aanpassingen vind je moiré met een slider. Zet deze wat hoger en teken met het penseel over het onderdeel waar dit effect zichtbaar is. Alle andere regelaars kunnen gewoon op 0 blijven zodat je je alleen op dit probleem richt. Zodra je klaar bent met het intekenen kun je de schuifregeling omhoog of omlaag zetten. Zo zie je gelijk het effect wat je door de aanpassing veroorzaakt. Zet de slider zo laag mogelijk totdat het effect net weg is. Want hoe hoger je het zet, hoe minder de kwaliteit van de foto zal zijn.

Moiré effect tijdens het filmen

Wanneer je gaat filmen is het moiré effect nog sterker aanwezig. Dit komt voornamelijk doordat er beweging in het object zit waardoor je continue deze patronen ziet veranderen. En dit kan ontzettend vervelend zijn. Ook bij het filmen geldt dat het beter is om dit tijdens de opname tegen te gaan. Maak een test shot en kijk of er problemen ontstaan. Probeer ze daarna zoveel mogelijk op te lossen en ga dan pas echt aan de slag. In de nabewerking kun je dan nog een aantal aanpassingen maken om de problemen nog meer te verbergen. Dit doe je door een blur aan de video toe te voegen. Het beeld wordt dan wel wat waziger, maar de vervelende patronen zijn in ieder geval niet meer zichtbaar.

Kleurmoiré voorkomen en het verschil

Naast het normale moiré effect heb je ook kleurmoiré. Dit is iets wat ook kan ontstaan als details dicht op elkaar staan en komt voornamelijk bij kleding voor. De kleur van het patroon verandert in een gele, groene of paarse kleur en is daardoor nog meer zichtbaar. Dit is ook een stuk lastiger om te verwijderen aangezien de kleur ook anders is. Gelukkig kun je dit wel voorkomen en verwijderen door dezelfde methodes te gebruiken als hierboven beschreven. Daarbij geldt wel dat de bewerking een stuk lastiger zal zijn waardoor voorkoming een betere optie is.

Conclusie

Een moiré effect is vaak niet iets waar je omheen kunt. Het overkomt je en meestal moet je het in het moment proberen op te lossen. Toch zijn er ook momenten dat je door kleine aanpassingen en veranderingen het beeld wel beter kunt maken dan het voorheen was. En dat is de moeite meer dan waard. We hopen dat deze tips jou helpen om, zodra je tegen dit probleem aanloopt, dit proces te versnellen. Zodat ook jij een mooie foto kunt maken zonder rare patronen erin.

Vorig artikelBetekenis van de kleur roze
Volgend artikelBetekenis van de kleur wit

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in